Kurban Bayramı için uzmanlar endişeli. Bayram öncesi hayvanlar ve sahipleri uzun mesafeler kat ederek yer değiştirecek; kurbanların satışı, kesimi ve dağıtımıyla binlerce kişi temas halinde olacak. Veteriner Hekimler Odası’nın hesaplamasına göre İstanbul’da 1 milyon kişi virüs bulaşma riski altında..
İstanbul Veteriner Hekimler Odası Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Murat Arslan, COVID19 sebebiyle bu yıl Kurban Bayramı’nda daha çok önlem alınması gerektiğini belirterek 20 gün boyunca yaşanacak insan trafiğine dikkat çekiyor. Arslan, “16 Temmuz itibarıyla kurbanlıklar pazara inmeye başlayacak. Kars’tan tutun da Ağrı, Erzurum gibi birçok bölgeden İstanbul’a araçlarla hayvanlar ve sahipleri gelecek. Bu başlı başına bir risk. Oysa kurban nerede kesilirse kesilsin kurbandır. Gelin riske girmeyelim. Kurbanımızı büyükşehirlere getirilmeden vekâlet ile oldukları yerde kestirelim” diyor.
Resmi kayıtlara göre geçtiğimiz yıl İstanbul’da yaklaşık 150 bin, Türkiye genelinde ise 3.5 milyon kurban kesildiğini belirten Prof. Dr. Arslan, “Bir bu kadar da sokak ortasında yapılan kaçak kesim var. Bunlar nasıl denetlenecek? Her kurbanın satışı, kesimi ve dağıtımı ile aile bireylerinin teması da düşünülürse yaklaşık 1 milyon kişi bulaş açısından risk altında olabilir” diyor. Kurbanlar satışa çıktığı andan itibaren, 15 gün boyunca, satış alanlarına binlerce kişinin adeta hücum edeceğini söyleyen Arslan, “Pazarlık yapmaya, çoluk çocuk gezmeye gelenler var. Bu trafiğin denetim ve randevu ile sınırlandırılması şart. Satış ve kesim yerlerindeki kapasite de yarı yarıya düşürülmeli” diyor.
KESİM MUTLAKA 3 GÜNE YAYILMALI
Prof. Dr. Arslan’ın riski en aza düşürmek için çözüm önerileri ise şöyle: “Herkese maske şart. Gerekirse galoş ile giriş-çıkış yapılmalı. Bizde âdettendir, pazarlık sırasında tokalaşılır. Pandemi geçene kadar, bu âdeti rafa kaldırmak lazım. Pazarda hayvanı beğendiniz ve aldınız diyelim. Hayvanın kulağındaki küpeye bakarak kesim için anında randevu verilmeli. Yani hayvan pazardan hiç çıkmamalı. Herkes kurbanı ilk gün kesilsin istiyor. Oysa kesim 3 güne yayılmalı ki insan trafiği azalsın. Hayvanı kesmeden ve kestikten sonra veteriner hekim muayenesi yapılmalı.”
GELECEK RAKAMLARDAN ENDİŞELİYİM
BİLİM Kurulu üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, Kurban Bayramı’nda hareketlilik en üst seviyeye çıkacağı için hayli endişeli. Kurban’ın Ramazan Bayramı’na göre hayli farklı geçeceğini belirterek “Geçtiğimiz bayram namaz kılınmamıştı, bu bayram kılınacak. Yine geçen bayramda sokağa çıkma kısıtlaması uygulandı, bu bayram ise şimdilik öyle bir yasak öngörülmüyor. Bu da aile arası kalabalıklaşmanın yaşanacağı anlamına geliyor ki buna bir de kurban kesimi telaşını ekleyin. Neden endişeli olduğumu anlarsınız. Umarım yaşanmaz ama bayram sonrası gelecek rakamlardan endişeliyim” diyor.
KESİM ALANLARI ÇOĞALTILMALI
Prof. Dr. Özlü şöyle devam ediyor: “Kurban satış ve kesim alanları kolaylıkla kontrol edilebilecek yerler değil. O telaşın içinde insanlar kendini kaybediveriyor. Acelecilik mi, diyelim heyecan mı diyelim, bir an önce kendi kurbanı kesilsin istiyorlar. Kesim alanlarının ne kadar sıkı kontrolde tutulduğu bu işin kilit noktası olacak. Mesela kafasına esen kurban kesim alanına girememeli. Randevu ile insanlar içeri alınmalı. Girenler maskeli olmalı, mesafe korunmalı. Kurban kesim alanlarının sayısı mutlaka arttırılmalı ki sokak ortasında kaçak kesimin de bir nebze önüne geçilsin. Meydanı amatör kesimlere bırakmamak lazım. Bu konuda yerel yönetimlere çok iş düşüyor.”
VEKÂLET İLE KESİM ÖNE ÇIKMALI
Prof. Dr. Özlü Diyanet İşleri’nin yayımladığı kuralları hatırlatarak ek bir öneride de bulunuyor: “Vekâlet üzerine kurban kesiminin cazip hale getirilmesinde fayda var. İnsanlar kendi kurbanlarını kendileri kesmesin. Versin diyanete, isteyen etini alsın, isteyen dağıtsın. Diyanet bunu koordine ederse risk bir miktar düşmüş olur.” Özlü bayramlaşma ritüeline de dikkat çekerek “Aile içinde maske-mesafe kuralına dikkat edilmiyor ama unutmamak lazım, virüs akraba tanımıyor” diyor.
SATIŞLAR ONLINE
Birçok besicilik firması salgın nedeniyle satışlarını ‘online’ kesimi de ‘canlı’ yapacak. Kocaeli’ndeki Vadi Besicilik bunlardan biri. Sahibi Cezmi Çiçek “Hissesiz kurbanlık alanlar evlerinde bekleyecek ve kurban etleri kendilerine ulaştırılacak. Hisseli kurbanlıklarda ise hissedarlardan sadece 2 kişi tribüne alınacak, diğer hissedarlar ve aileleri evlerinden kurban kesimini ‘canlı’ izleyebilecek. Bunun için bir canlı yayın aracı ayarladık. Böylelikle kesim alanında kalabalıklaşma önlenmiş olacak. Hijyen ve sağlık bizim için önemli”
TEDBİRLER ALINDI
CARREFOURSA Genel Müdürü Kutay Kartallıoğlu: “Pandemi sebebiyle kurban paketleri bu yıl daha çok tercih ediliyor. Öyle ki satışların geçen yıla göre yüzde 25 ile 30 arasında artacağını düşünüyoruz. Ayrıca bu yıl süreçlere koronavirüs tedbirlerini de ekledik. Kesim, parçalama ve paketleme alanlarında personelin maske kullanması, sosyal mesafe kuralına uyması, vardiya girişlerinde ateş ölçümü ve tüm alanlarda dezenfektan bulundurulması zorunlu hale getirildi, eğitimleri tamamlandı.”
İŞTE FİYATLAR
Büyükbaş kurbanlık hisse paketi-Kurban Bayramı’nın 2 ve 3. günü teslimatla en az 20 kilogramlık kemiksiz vekâleten büyükbaş kurbanlık hisse paketi: 1790 TL.
En az 18 kg’lik kıvırcık koç kurban paketi: 1590 TL.